Nazwa „Bagamoyo” pochodzi od suahilijskiego zwrotu Bwaga-Moyo, oznaczającego „Połóż swe serce”. Odzwierciedla to rozpacz jeńców przywożonych tam w szczytowym okresie wschodnioafrykańskiego handlu niewolnikami.
Na początku swojej historii, Bagamoyo było małą wioską rybacką i rolniczą zamieszkiwaną przez plemiona Wakwere i Zaramo. W XVIII i XIX wieku był to już główny port handlu niewolnikami na Oceanie Indyjskim. Zniewolonych Afrykanów z wnętrza kraju przewożono na wybrzeże i sprzedawano handlarzom, którzy wysyłali ich na Zanzibar, Bliski Wschód i dalej. Oprócz niewolników, ważnym towarem, którym handlowano w Bagamoyo, była kość słoniowa.
W latach 60. XIX wieku Bagamoyo stało się centrum działalności misyjnej chrześcijan. Katoliccy Ojcowie Ducha Świętego założyli stację misyjną w 1868 roku. Miała ona na celu nawracanie wyzwolonych niewolników i oferowanie im schronienia.
Misja nadal działa i pozostaje ważnym miejscem historycznym, gdzie znajduje się m.in. pierwszy kościół w Afryce Wschodniej.
Bagamoyo było ważnym punktem dla wypraw kilku słynnych europejskich odkrywców i podróżników, takich jak Richard Francis Burton, John Hanning Speke i David Livingstone. Był to również kluczowy przystanek dla karawan podróżujących między wnętrzem kraju a wybrzeżem.
Miasto stało się częścią Niemieckiej Afryki Wschodniej pod koniec XIX wieku. Przez krótki czas pełniło funkcję stolicy, zanim centrum administracyjne przeniesiono do Dar es Salaam w 1891 roku. Niemcy zbudowali w Bagamoyo kilka struktur administracyjnych i wojskowych, których pozostałości są widoczne do dziś.
Po zakazaniu handlu niewolnikami i przeniesieniu uwagi administracyjnej do Dar es Salaam, Bagamoyo straciło wiele ze swojego znaczenia ekonomicznego i politycznego.
Jak tam dotrzeć?
Bagamoyo znajduje się około 65 kilometrów na północ od Dar es Salaam. Można się tam dostać na różne sposoby:
Komunikacją miejską
Dala dala to minibusy, które kursują między Dar es Salaam i Bagamoyo. Udaj się do Makumbusho Bus Terminal i poszukaj transportu do Bunju. Tam trzeba przesiąść się na inny autobus jadący do Bagamoyo.
Prywatnym Transferem/Taksówką
Taksówki można zamówić za pomocą aplikacji takich jak Bolt lub Uber. Alternatywnie możesz zorganizować prywatny transfer za pośrednictwem swojego hotelu lub lokalnego agenta. Nie zapomnij mocno się targować i ustalić cenę przed rozpoczęciem podróży.
Wynajętym samochodem
Możesz wypożyczyć samochód na lotnisku lub w Dar es Salaam. Podróż do Bagamoyo zajmuje 1-1,5 godziny drogą Bagamoyo Road (A14), która jest w dobrym stanie.
Z zorganizowaną wycieczką
Wiele biur podróży w Dar es Salaam oferuje jednodniowe lub kilkudniowe wycieczki do Bagamoyo, często obejmujące zwiedzanie z przewodnikiem.
Jak poruszać się po Bagamoyo?
Po przybyciu do Bagamoyo możesz zwiedzać miasto pieszo, na rowerze lub korzystając z lokalnego transportu, np. taksówek motocyklowych (boda-boda).
Najlepszy czas na wizytę
Najkorzystniejsza pogoda na zwiedzanie przypada w porze suchej. Temperatury są wówczas przyjemne, a opady deszczu minimalne.
Pora sucha (od czerwca do października)
Średnie temperatury około 25–30°C. Idealne warunki do zwiedzania zabytków oraz spędzenia czasu na plaży.
Krótki sezon suchy (od stycznia do lutego)
Ciepło i stosunkowo sucho. Świetny okres na spokojniejsze zwiedzanie i mniej zatłoczone plaże.
Gdzie się zatrzymać?
Zatrzymałem się w IDC Guest House i był to doskonały wybór. Pokój był przytulny, a śniadanie wliczone w cenę było smaczne. Jedynym minusem był słaby internet w pokoju.
Co zobaczyć w Bagamoyo?
Kamienne Miasto
Stary Arabski fort
Prawdopodobnie został zbudowany przez Abdallaha Selemani Marhabiego i jest najstarszą kamienną konstrukcją w Bagamoyo. W 1856 roku sułtan Majid (Zanzibar) przekształcił dawniej prywatną posiadłość w fort. Następnie został on nabyty przez kupca Sewę Haji w 1890 roku, a w 1894 roku przekazał go on Niemcom. Następnie został rozbudowany i służył jako garnizon.
Anglicy używali go jako więzienia po I wojnie światowej i po uzyskaniu niepodległości był tam posterunek policji.
Miejsce egzekucji (Hanging Place)
W grudniu 1889 r. Niemcy powiesili tu sześciu Arabów, którzy poparli rebelię Bushiri przeciwko niemieckim rządom kolonialnym. Na cześć wszystkich bojowników ruchu oporu zabitych w okresie kolonialnym, tzw. „Drzewo Wisielców”, które stoi między Starym Fortem a wybrzeżem, jest obecnie miejscem pamięci.
Cmentarz Niemiecki
Między portem a Bagamoyo College of Arts, tuż przy brzegu, znajduje się dawny niemiecki cmentarz kolonialny. Spoczywa tu m.in. Gretel Schuller, która zmarła sześć dni po urodzeniu, Antonie Bäumler, niemiecka pielęgniarka, która zmarła 24 września 1889 r., oraz osiemnastu żołnierzy niemieckich.
Cmentarz funkcjonował w latach 1889–1894. Brytyjski komisarz okręgowy Hon. William Bamphile, który zmarł w 1939 r., spoczywa w oddzielnym grobie na uboczu.
Stary niemiecka Boma
Słowo “boma” pochodzi z języków bantu i pierwotnie oznaczało ogrodzoną zagrodę lub fort. Niemcy i później Brytyjczycy przejęli ten termin i zaczęli nim określać administracyjne siedziby władz kolonialnych, często umocnione lub otoczone murem.
Po uzyskaniu niepodległości administracja dystryktu Bagamoyo spędziła kilka lat w Boma, zanim została zmuszona do opuszczenia budynku z powodu jego pogarszającego się stanu. Przednia fasada i balkon zawaliły się z powodu deszczów El Niño w 1998 r.
Urząd Celny w Bagamoyo
Nowy urząd celny z dwiema wieżami na każdym końcu budowli został wybudowany tuż przy porcie Dhau w latach 1894–1895. To właśnie tutaj niewolników zmuszano do wsiadania na łodzie i wysyłano na niesławny targ niewolników na Zanzibarze.
Stary Rynek i Rynek Sztuki
Kiedy Niemcy zbudowali Stary Targ Niewolników w 1897 r., mieściły się tam stragany targowe, trzy sklepy i restauracja. Aktywność targu spadła, wraz ze znaczeniem miasta jako punktu handlowego karawan. Rząd Tanzanii przekazał przestrzeń artystom i dziś funkcjonuje jako Bagamoyo Art Market.
Katolickie Muzeum Historyczne i Krzyż Misyjny
Ojcowie Ducha Świętego założyli pionierską misję po tym, jak w 1868 roku sułtan Majid podarował im ziemię. Współczesny kościół został zbudowany w latach 1910–1914, chociaż poprzedni, zbudowany w 1872 roku, uchodzi za najstarszy kościół na kontynencie wschodnioafrykańskim. W 1874 roku przechowywane było tu ciało Davida Livingstone’a, a część oryginalnej kaplicy, została nazwana na jego cześć.
W muzeum można obejrzeć ekspozycje dotyczące handlu niewolnikami, życia misjonarzy i lokalnej ludności, a także zbiory artefaktów pochodzących od rdzennych plemion.
Bilet wstępu: 20.000 TZS dla obcokrajowców.
Na plaży, naprzeciwko misji katolickiej, stoi imponujący Krzyż Misyjny, który został wzniesiony w 1993 r. na cześć pierwszych misjonarzy, którzy przybyli do Afryki Wschodniej w 1868 r.
Plaża Bagamoyo
Cudowne i pełne życia miejsce do spacerów. Mnóstwo lokalsów, sprzedawców przekąsek oraz rybaków.
Muzeum Handlu Niewolnikami Caravan Serai
Jedno z miejsc pamięci związanych z operacjami handlu kością słoniową i niewolnikami w XIX wieku, które charakteryzuje się architekturą suahilijsko-islamską. Said Magram Awadh, arabski handlarz, posiadający również plantację kokosów w Bagamoyo, zbudował tę dwupiętrową konstrukcję w latach 60. XIX wieku.
W muzeum można obejrzeć monety, różnorodne wyroby ceramiczne, koraliki i inne artefakty antropologiczne. To mała przestrzeń i dość droga dla obcokrajowców: wstęp kosztuje 23.000 TZS + oczekiwany jest napiwek dla przewodnika. Informacje nie wnoszą nic nowego i powielają się z tym co już widziałem w Starym Arabskim Forcie.
Ruiny Kaole
Stanowisko archeologiczne, które oferuje wgląd w kulturę suahili i wczesny rozwój islamu na wschodnim wybrzeżu Afryki. Ruiny znajdują się około 5 kilometrów na południe od Bagamoyo. Są jednymi z najstarszych pozostałości osadnictwa w regionie, pochodzącymi z XIII wieku, chociaż niektóre części mogą być jeszcze starsze. Kaole było częścią większej sieci handlowej wybrzeża suahili, która łączyła Afrykę Wschodnią z Arabią, Persją i Azją. Osada straciła na znaczeniu wraz z rozwojem Bagamoyo i zmianami szlaków handlowych.
Na terenie znajdują się pozostałości dwóch meczetów, datowanych na XIII i XV wiek. Uważa się, że meczety te zostały zbudowane przez arabskich i perskich kupców, wraz z którymi na ten obszar przybył islam.
Kilka grobowców filarowych jest rozrzuconych po całym terenie, co jest charakterystyczną cechą wczesnych praktyk pochówku islamskiego wzdłuż wybrzeża suahili. Mówi się, że niektóre groby należą do wybitnych przywódców, podczas gdy inne uważa się za groby arabskich kupców i miejscowych. Godną uwagi cechą jest grobowiec z XV wieku, który prawdopodobnie był sanktuarium religijnym.
Wykopaliska w Kaole odsłoniły ceramikę, monety i inne artefakty, które wskazują, że osada była ważnym centrum handlowym. Znalezione przedmioty sugerują powiązania handlowe m.in. z Bliskim Wschodem i Indiami.
