Ceuta to małe, ale strategicznie ważne miasto na północnym krańcu Afryki. Położenie geograficzne od zawsze kształtowało jego historię, która obejmuje tysiąclecia i jest mieszanką znaczenia kulturowego, ekonomicznego i militarnego.
Obecnie Ceuta jest jednym z autonomicznych miast Hiszpanii i stoi w obliczu wielu wyzwań, zwłaszcza jako punkt centralny migracji z Afryki do Europy. Pozostaje obszarem politycznie wrażliwym, a Maroko rości sobie do niego prawa.
Historia
Historia Ceuty zaczyna się od Fenicjan około VII wieku p.n.e., którzy założyli osadę Abyla. Był to kluczowy punkt na ich szlakach handlowych, łączących terytoria nad Atlantykiem i Morzem Śródziemnym. W kolejnych wiekach najpierw Kartagińczycy, a później Rzymianie, przejmowali kontrolę nad regionem. Pod rządami Rzymian Ceuta, znana jako Septem, stała się kluczowym posterunkiem administracyjnym i wojskowym. Jej bliskość do Półwyspu Iberyjskiego była kluczowa do kontrolowania ruchu morskiego.
Wraz z upadkiem Cesarstwa Rzymskiego Ceuta doświadczyła kolejnych fal podbojów. Wandalowie, Bizantyjczycy i Wizygoci sprawowali władzę nad miastem w różnych okresach. W 710 r. Ceuta była świadkiem islamskiego podboju Półwyspu Iberyjskiego. Berberyjski przywódca Tariq ibn Ziyad rozpoczął swoją inwazję w pobliżu Ceuty, przekraczając Cieśninę Gibraltarską i rozpoczynając stulecia islamskich rządów w Hiszpanii.
Przez większą część średniowiecza Ceuta była rządzona przez dynastie muzułmańskie, w tym Umajjadów, Almorawidów i Almohadów. Rozkwitła jako centrum handlowe, łącząc świat islamski z Afryką Subsaharyjską i Europą.
W 1415 r. Ceuta przeszła dramatyczne zmiany, gdy podbiła ją Portugalia. Zapoczątkowało to europejską ekspansję kolonialną w Afryce. Portugalczycy postrzegali Ceutę jako klucz do kontrolowania handlu złotem, przyprawami i niewolnikami z Afryki oraz jako przyczółek przeciwko mocarstwom muzułmańskim. Podbój zakłócił isniejące powiązania handlowe, zmniejszając znaczenie miasta.
Gdy Portugalia i Hiszpania zjednoczyły się w ramach Unii Iberyjskiej w 1580 r., Ceuta faktycznie znalazła się pod hiszpańskim wpływem. Nawet po odzyskaniu niepodległości przez Portugalię w 1640 r. Ceuta postanowiła pozostać pod rządzami Hiszpani. Ta decyzja utorowała drogę do jej współczesnego statusu jako hiszpańskiej enklawy w Afryce.
W XVIII i XIX wieku Ceuta przekształciła się w ufortyfikowaną hiszpańską placówkę. Była tu kolonia karna, w której przebywali więźniowie polityczni i inni skazańcy. Jej strategiczne położenie ponownie zyskało na znaczeniu w XX wieku, szczególnie w czasie wojny domowej w Hiszpanii i podczas dekolonizacji Afryki.
Jak dotrzeć do Ceuty?
Promem
Najpopularniejszym sposobem dotarcia do Ceuty z Hiszpanii jest przeprawa promowa z Algeciras, miasta portowego na południowym wybrzeżu Europy w pobliżu Gibraltaru. Kilku przewoźników oferuje codzienne rejsy, a podróż trwa około 1–1,5 godziny. Promy mieszczą pasażerów, pojazdy i ładunki, co jest wygodne, jeśli planujesz wybrać się z własnym pojazdem.
Do Ceuty można również dotrzeć pośrednio, wsiadając na prom z południa Hiszpanii (np. z Algeciras) do Tangeru, a następnie podróżując drogą lądową do granicy.
Drogą lądową
Ceuta sąsiaduje bezpośrednio z Marokiem, a granicę można przekroczyć w Tarajal, w pobliżu marokańskiego miasta Fnideq (nazywanego również Castillejos). Aby przekroczyć granicę, należy posiadać odpowiednią dokumentację: obywatele UE/Schengen zazwyczaj potrzebują tylko paszportu, podczas gdy obywatele spoza UE mogą potrzebować wizy do strefy Schengen.
Dd granicy do centrum miasta jest zaledwie 3 kilometry więc jest to przyjemny spacer.Polecam, jeśli nie podróżujesz z ciężkim bagażem 🙂 W przeciwnym razie można dojechać autobusem miejskim.
Taksówką lub autobusem
Z głównych miast Maroka, takich jak Tetuan lub Tanger, możesz wziąć autobus lub taksówkę do Fnideq, a następnie przejść przez granicę. Podróż z Tangeru do Fnideq zajmuje około 1,5–2 godzin.
Jak poruszać się po Ceucie?
Główne atrakcje Ceuty, takie jak Mury Królewskie (Murallas Reales), Plaza de África i Katedra, znajdują się w odległości spaceru. Promenada wzdłuż nabrzeża jest szczególnie malownicza i przyjazna dla pieszych.
Sieć autobusów miejskich łączy centrum miasta z peryferyjnymi dzielnicami i kluczowymi miejscami, w tym plażami.
Taksówek jest pod dostatkiem i można je zatrzymać bezpośrednio na ulicy lub znaleźć na postojach taksówek w pobliżu terminalu promowego, głównych hoteli i popularnych atrakcji. Kierowcy korzystają z taksometrów, ale dobrze jest spytać o przewidywaną cenę przed rozpoczęciem dłuższych podróży.
Najlepszy czas na wizytę
Wiosna (od marca do maja)
Przyjemne temperatury wynoszące średnio 15–23°C. Idealne do zwiedzania miasta, pieszych wycieczek i aktywności na świeżym powietrzu, takich jak wędrówki po Monte Hacho.
Lato (od czerwca do sierpnia)
Coraz cieplej, z temperaturami w zakresie 22–30°C. Idealny czas do korzystania z plaż, takich jak Playa de la Ribera lub Playa del Chorrillo. Bezchmurne niebo i długie dni. Najbardziej popularny okres w roku, ponieważ pokrywa się z europejskimi i marokańskimi sezonami wakacyjnymi. Wyższe ceny noclegów i więcej ludzi.
Jesień (od września do listopada)
Komfortowe temperatury wynoszące średnio 18–25°C. Morze jest nadal ciepłe, więc można popływać i cieszyć się plażami bez tłumów.
Zima (od grudnia do lutego)
Łagodne temperatury w granicach 12–18°C. Idealny czas na piesze wycieczki i zwiedzanie zabytków. Niższe ceny noclegów i mniej turystów. Kąpiele w morzu raczej dla zdeterminowanych.
Gdzie się zatrzymać?
Szukałem niedrogiego prywatnego pokoju i znalazłem taki w Hostal Plaza Ruiz. Budynek znajduje się w centrum miasta, przy ruchliwej ulicy handlowej. Pokój i łazienka były bardzo małe, ale na jedną noc było to wystarczające, a i tak większość czasu spędzałem poza pokojem.
Co zobaczyć w Ceucie?
Ravelin św. Ignacego i Mury Królewskie
Starożytna Ceuta była otoczona monumentalnymi Murami Królewskimi. Fosa, która była żeglowna od czasów panowania Portugalii, znajduje się za Murami. Na wschód znajdują się najstarsze twierdze: Fortece Bandera i Coraza Alta y su Caballero, a także Twierdza Mallorquines, w której mieści się informacja turystyczna. Jako mechanizm obronny, Most Chrystusa, który łączył Mury i Twierdzę Mallorquines, mógł zostać podniesiony. W określonym momencie w godzinach popołudniowych oddawan strzał armatni, aby dać znak, że zostanie on wkrótce zamknięty, odcinając miasto na noc.
Pole paradne otaczają: Strażnica Świętego Franciszka Ksawerego (Saint Francis Xavier’s Counterguard), Forteca Świętego Pawła (Saint Paul’s Fortress) i Rawelin Świętego Ignacego (Saint Ignatius’ Ravelin). W środku ostatniego znajduje się bezpłatne muzeum, prezentujące obrazy.
Sanktuarium Matki Bożej Afrykańskiej
Patronka Ceuty. Henryk Żeglarz, przywiózł figurę w 1418 r. W 2018 r. obchodzono 600. rocznicę jej przybycia do Ceuty.
Katedra Wniebowzięcia NMP
Prymitywny wschodniorzymski kościół chrześcijański stał w tym miejscu, zanim zastąpił go imponujący Wielki Meczet. Nie ma żadnej dokumentacji zmian, które wprowadzono do budowli, aby przekształcić ją w kościół chrześcijański po podboju portugalskim w 1415 roku. Został on znacząco zniszczony przez działania wojenne i upływ czasu i pod koniec XVII wieku postanowiono zbudować nowy kościół, według projektu architekta Juana de Ochoa. Budowę rozpoczęto w 1686 roku, ale nowa katedra nie została konsekrowana aż do 1726 roku z powodu ciężkiego oblężenia, jakiego doświadczyła w tamtym okresie Ceuta.
Pałac Zgromadzenia
Elegancko zaprojektowany budynek został zainaugurowany w 1927 roku przez króla Alfonsa XIII i Doñę Victorię Eugenię. Jego wnętrze obejmuje Salę Tronową w stylu francuskim, ozdobioną freskami artysty Mariano Bertuchi. Posiada również Salę Spotkań ozdobioną meblami w stylu hiszpańskiego renesansu. Fasada jest piękna i dobrze zachowana.
Muzeum Bazyliki Tardorromana
Pozostałości architektoniczne starej bazyliki, w tym most nad otwartymi grobowcami ze szkieletami, zostały odnalezione podczas prac ulicznych w latach 80. Niestety, brak napisów w języku angielskim.
Posąg Herkulesa
Związek Herkulesa z Cieśniną Gibraltarską ma swoje korzenie w mitologii greckiej i rzymskiej, w której Herkules (w mitologii greckiej Herakles) miał odegrać kluczową rolę w kształtowaniu geografii regionu podczas jednej ze swoich legendarnych Dwunastu Prac.
Jedna z prac wiązała się z podróżą na najdalszy zachodni kraniec znanego świata, aby schwytać bydło Geriona, przerażającego trójcielesnego olbrzyma, który mieszkał na wyspie Erythei (często utożsamianej z Półwyspem Iberyjskim lub pobliskimi regionami).
W drodze do Erythei Herkules napotkał potężny łańcuch górski, który blokował mu drogę. W zależności do wersji legendy, Herkules albo rozbił góry swoją ogromną siłą, oddzielając Europę od Afryki i pozwalając Oceanowi Atlantyckiemu połączyć się z Morzem Śródziemnym, albo rozsunął je, tworząc dwie górujące formy terenu, po obu stronach Cieśniny Gibraltarskiej.
Te formy terenu stały się znane jako Słupy Herkulesa, symbolizujące bramę do nieznanego i wyznaczające najdalej na zachód wysuniętą granicę starożytnego świata. Północny filar jest identyfikowany jako Skała Gibraltarska, położona po stronie europejskiej. Południowy filar jest kojarzony z Jebel Musa, górą w Maroku, lub Górą Hacho w pobliżu Ceuty.
Muzeum Revelina
Bardzo małe muzeum z eksponatami archeologicznymi. Wszystkie artefakty zostały odkryte na stanowiskach w sercu obszaru miejskiego. Są panele opisujące pierwotną lokalizację znalezisk, a także codzienne życiu rodzin, które używały eksponowanych naczyń i ozdób.
Muzeum Wojskowe Legionu
Muzeum zostało założone w 1940 r., aby uczcić Legion Hiszpański, a następnie przeniosło się do Ceuty w 1956 r., gdy Maroko uzyskało niepodległość od Hiszpanii.
Broń, mundury, flagi i inne rzeczy zdobyte na wrogu podczas konfliktów, w których walczył Legion, znajdują się na ekspozycji.
Śródziemnomorski Park Morski (Parque Marítimo del Mediterráneo)
Trzy ogromne, dobrze utrzymane baseny tuż obok mariny, wypełnione słoną i bardzo zimną wodą! Są też opcje gastronomiczne i mnóstwo leżaków.
Dom Smoków
Zaprojektowany przez walenckiego architekta José M. Cortinę Péreza i ukończony w 1905 roku, budynek został zlecony w 1900 roku przez Francisco Cerniego Gonzáleza, który pełnił funkcję burmistrza Ceuty w latach 1897–1903, we współpracy ze swoim bratem Ricardo.
Kolejnymi właścicielami domu byli synowie Ricarda. To tutaj mieściły się biura hiszpańskiej partii Falanga po rewolucji 1936 r. W 1946 r. dom został sprzedany. Salomón Benhamú Roffé przeprowadził naprawę fasady w 1973 r. i 1996 r.
Oryginalne smoki usunięto w 1925 roku i zaginęły, ale Antonio Romero Vallejo zaprojektował cztery nowe. Niestety wnętrze jest niedostępne dla zwiedzających.
Kościół św. Franciszka
Charakterystyczny żółty, dwuwieżowy, barokowy budynek, który znajduje się obok Placu Królów (Plaza de los Reyes). Został zbudowany na początku XVIII wieku na cześć Świętego Krzyża i jest znany z barokowych ołtarzy i wizerunków Matki Boskiej i Chrystusa.
Plac Królów
Obok kościoła św. Franciszka znajduje się plac z zielonym łukiem triumfalnym i fontanną. Statua upamiętniająca święty tydzień Ceuty w północno-zachodnim rogu przedstawia ojca trzymającego dziecko za rękę, ubranego w capirote, stożkowaty kapelusz z kapturem.
Łaźnie Arabskie (Baño árabe de la plaza de la Paz)
Łaźnie publiczne znajdowały się w pobliżu północnych obrzeży Mediny. Pozostałości drogi i budynku mieszkalnego z XI wieku wskazują, że miejsce to było zamieszkane w tym czasie. Dwie łaźnie zostały zbudowane dopiero w XII i XIII wieku. Według badań archeologicznych przeprowadzonych w 2000 i 2004 roku łaźnie składały się z jednego pomieszczenia na ubrania i toalety, oraz kolejnych do zimnej i gorącej kąpieli w stylu rzymskim.
Mirador Batería del Espino o del Pintor (punkt widokowy)
Zdecydowanie warto wspiąć się pod górę, aby podziwiać piękne widoki na Ceutę i Morze Śródziemne.
Góra Hacho (Monte Hacho)
Góra znajduje się na półwyspie wcinającym się w Morze Śródziemne. Jej strategiczne położenie uczyniło ją kluczowym punktem kontroli ruchu morskiego przez Cieśninę Gibraltarską. Wraz z Gibraltarem po europejskiej stronie cieśniny, Góra Hacho jest uważana za jeden z filarów Herkulesa.
Na szczycie góry znajduje się Fortaleza del Monte Hacho (Twierdza Monte Hacho). Pełniła ona wiele funkcji, m.in. jako twierdza obronna, więzienie i garnizon wojskowy.
Dokładne pochodzenie twierdzy nie jest znane, ale uważa się, że był to okres bizantyjski lub mauretański. Niektóre źródła sugerują, że mogła zostać zbudowana w VI lub VII wieku, kiedy Bizantyjczycy umacniali swoją kontrolę nad wybrzeżem Afryki Północnej.
W okresie rządów islamskich w Afryce Północnej i na Półwyspie Iberyjskim twierdza została prawdopodobnie rozbudowana i ufortyfikowana, stanowiąc część szerszej sieci obronnej regionu.
Po tym, jak Ceuta została zajęta przez Portugalczyków w 1415 r. i następnie przekazana Hiszpanom w XVII w., twierdza została ponownie dodatkowo ufortyfikowana. Hiszpanie przekształcili ją w kluczową strukturę obronną, aby chronić Ceutę przed potencjalnymi inwazjami, szczególnie podczas konfliktów z Marokiem. Obecnie jej części nadal są wykorzystywane przez wojsko hiszpańskie.
Szlaki piesze i malownicza lokalizacja miejsca sprawiają, że jest popularnym celem wycieczek i aktywności na świeżym powietrzu. Sama twierdza jest jednak zamknięta dla zwiedzających.
Zamek Świętej Katarzyny (Castillo de Santa Catalina)
Park z ruinami zamku jest dość zaniedbany, chociaż widoki na Cieśninę Gibraltarską są ładne.
Latarnia morska Punta Almina (Faro Punta Almina)
Zaprojektował ją Juan Martínez de la Villa w 1851 roku. Budynek jest murowany i ma białą cylindryczną wieżę. Wysokość ogniskowa wynosi 145,17 m nad poziomem morza, a zasięg 22 mil morskich. W pobliżu znajdują się ruiny starego fortu (Fortin de Punta Almina).
Fort El Desnarigado (Castillo del Desnarigado)
Dokładna data jego budowy jest nieznana, ale uważa się, że został zbudowany w XIX wieku jako część sieci obronnej Ceuty. Zaprojektowano go w celu ochrony miasta przed potencjalnymi atakami morskimi i lądowymi.
Castillo del Desnarigado nie jest już wykorzystywany do celów wojskowych i został przekształcony w obiekt kulturowy i historyczny. Znajduje się w nim muzeum wojskowe, w którym zwiedzający mogą dowiedzieć się wiecej na temat historii Ceuty.
Zatoka Desnarigado (Cala del Desnarigado)
Piękne miejsce do pływania lub po prostu podziwiana zachodu słońca. Plaża jest kamienista, ale bardzo spokojna, z niewielką liczbą osób.
Plaże
Plaże w Ceucie są różnorodne: od tych miejskich z wieloma udogodnieniami po spokojniejsze, bardziej naturalne miejsca.
Playa de la Ribera i Playa del Chorillo znajdują się najbliżej centrum miasta. Nieco dalej, ale nadal łatwo dostępne transportem publicznym są Playa San Amaro, Playa Benítez, Playa Calamocarro i Playa de Benzú.
Mirador de Benzu (punkt widokowy)
Spektakularna panorama w miejscu, gdzie góry spotykają się z morzem. Możesz zauważyć ogrodzenie graniczne Ceuty, które oddziela ją od Maroka. Dojazd autobusem nr 5.
Mirador de Beliunes i Mirador de Isabel II (punkty widokowe)
Kolejne świetne widoki, ale oba punkty znajdują się w głębi lądu, wzdłuż drogi N-362, więc trudniej do nich dotrzeć. Prywatny transport jest niezbędny, chyba że lubisz długie spacery 🙂
